โดย นุชฤดี รุ่ยใหม่ นิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต

เรื่องของการปฏิรูปการศึกษาผ่านเวลาสำหรับความพยายามมามากกว่า 10 ปี จนปัจจุบันเป็นความพยายามรอบ 2 แต่ก็ยังไม่ประสบความสำเร็จ หรือแม้กระทั่งใกล้เคียงกับคำว่าสำเร็จเพราะการปฏิรูปการศึกษาต้องทำพร้อมๆ กันหลายด้าน ขณะเดียวกันก็ต้องอาศัยความเข้าใจ ความร่วมมือ และความทุ่มเทจากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องอย่างจริงจัง ไม่ใช่เป็นประเด็นที่ยกมากล่าวอ้างเพื่อเป็นแค่แนวทางการทำงานเท่านั้น

ในเมื่อการศึกษามีองค์ประกอบที่เกี่ยวข้องหลายด้าน การปฏิรูปการศึกษาก็ต้องพัฒนาองค์ประกอบเหล่านั้นไปพร้อมๆ กัน ทั้งเรื่องของผู้สอน ผู้เรียน หลักสูตร สื่อ สถานที่เรียน เป็นต้น โดยเฉพาะเรื่องหลักสูตรอาจเป็นองค์ประกอบสำคัญที่สุดที่ต้องเร่งปรับปรุง แก้ไข และดำเนินการโดยด่วน
ปัญหาของหลักสูตรและการศึกษาไทยที่ผ่านมา คือ มีการกำหนดหลักสูตรจากส่วนกลางเนื้อหาหลายด้านจึงไม่เหมาะสมกับท้องถิ่น การจัดการเรียนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และเทคโนโลยีไม่ได้ผล เนื่องจากยังไม่สามารถสอนให้เด็กคิดเป็นระบบ ปลูกฝังให้มีนิสัยรู้จักวิเคราะห์หาเหตุผล และหาแนวทางแก้ไขตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์ได้

ผศ.เต็มสิริ เนาวรังสี อาจารย์ประจำหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต(มสด.) กล่าวในการประชุมสัมมนา การเล่นเพื่อความเป็นอัจฉริยะของเด็กปฐมวัย ว่า ปัจจุบันการเล่นของเด็กเล็กไม่เหมาะสมกับวัยและพัฒนาการ ตลอดจนไม่ก่อให้เกิดประโยชน์สำหรับตัวเด็กเอง เช่น การเล่นเกมคอมพิวเตอร์ หรือดูโทรทัศน์เป็นเวลานานๆ ซึ่งส่งผลทำให้เด็กเกิดความก้าวร้าว หรือขาดสมาธิในการเรียนได้

สพฐ.เล็งปั้นเด็กปฐมวัยให้เด็กรู้รักบ้านเกิดเน้นทำงานร่วมกับท้องถิ่น ให้คนในชุมชนมีส่วนร่วมในการพัฒนาเด็ก
ดร.สม เกียรติชอบผล รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) เปิดเผยว่าสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กำลังเขียนโครงการพัฒนาเด็กปฐมวัยเป็นโครงการที่ทำร่วมกันระหว่าง สพฐ.และองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) เพื่อพัฒนาเด็กปฐมวัยให้ครบทุกด้านควบคู่กับมีความผูกพันกับชุมชนจึงจำเป็น ต้องให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนาเด็ก
รองเลขาธิการกพฐ.กล่าวต่อว่า เด็กส่วนใหญ่ที่อยู่ตามชนบท จะต้องออกไปเรียนต่อระดับประถมศึกษา หรือมัธยมศึกษาภายนอกหมู่บ้าน ทำให้ไม่ผูกพันกับหมู่บ้าน แต่ถ้าเด็กรุ่นใหม่ที่ได้รับโครงการตามพระราชดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราช สุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ใช้โครงการต้วมเตี้ยมเลี้ยงเตาะแตะ โดยให้ผู้ใหญ่ในหมู่บ้านเข้ามามีส่วนร่วมกับการพัฒนาเด็กในโรงเรียน ซึ่งทำให้เด็กรู้สึกผูกพันกับผู้ใหญ่ เมื่อโตจะกลับไปช่วยชุมชนเพิ่มมากขึ้น และทำให้เด็กมีจิตอาสา
ลำพังครู สอนแล้วก็เลิกรากันไปเด็กไม่เกิดความรู้สึกรักบ้านเกิด ถ้ามีคนในชุมชนเข้ามาช่วยดูแล เชื่อว่าจะทำให้เด็กผูกพัน มีจิตใจที่ดี หรือที่เรียกว่าจิตสาธารณะ หากทำต่อเนื่อง 6 ปีจะดูว่าเด็กมีผลการเรียนดีขึ้นหรือไม่ และช่วยเหลือสังคมหรือไม่ คาดจะเริ่มดำเนินการปีงบประมาณ 2551 นี้ ทั้งนี้สภาการศึกษาและมูลนิธิของดร.รุ่ง แก้วแดง จะตั้งสถาบันพัฒนาการปฐมวัยขึ้น และในวันที่ 28 มกราคมนี้ จะระดมทรัพยากรที่รู้เรื่องปฐมวัยเข้ามาช่วยพัฒนาเด็กปฐมวัย ดร.สมเกียรติ กล่าว

นายสุรเทพ ตั๊นประเสริฐ รองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) ในฐานะประธานที่ประชุมผู้บริหารหน่วยงานในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวง ศึกษาธิการ (สป.ศธ.) เปิดเผยว่า ในการประชุมผู้บริหารหน่วยงานฯ เมื่อเร็ว ๆ นี้ สำนักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียน ได้รายงานผลการจัดบุคลากรออกไปปฏิบัติหน้าที่สายตรวจร่วมกับศูนย์เสมารักษ์ และเฝ้าระวังความประพฤตินักเรียน ระหว่างเวลา 16.30-20.30 น. ตั้งแต่วันที่ 5 ม.ค.-16 ม.ค. 2552 จำนวน 39 ครั้ง รวมทั้งออกตรวจในพื้นที่เสี่ยง พบนักเรียนหนีเรียน หรือออกนอกสถานศึกษาโดยไม่ได้รับอนุญาตในช่วงเวลาเรียนทั้งสิ้น 338 คน เป็นชาย 145 คน และหญิง 193 คน ซึ่งเจ้าหน้าที่ได้ดำเนินการทั้งการอบรมว่ากล่าวตักเตือน ให้ไปรายงานตัวที่สถานศึกษา นำส่งสถานศึกษา และแจ้งให้ผู้ปกครองมารับตัว ซึ่งตนได้กำชับให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเฝ้าระวังพฤติ กรรมของนักเรียน นักศึกษา ให้มากยิ่งขึ้นรวมทั้งประสานหาเครือข่ายติดตามเฝ้าระวังให้กว้างขวางขึ้น ด้วย.